Hướng Dẫn Toàn Diện Về Chương Trình Đầu Tư Định Cư Mỹ EB-5

‍

Chương trình Đầu tư Định cư Mỹ EB-5 (Employment-Based Fifth Preference) là con đường hấp dẫn giúp nhà đầu tư nước ngoài và gia đình có cơ hội nhận Thẻ xanh Mỹ thông qua việc đầu tư vốn vào một doanh nghiệp tại Hoa Kỳ và tạo ra việc làm cho lao động Mỹ. Được quản lý bởi Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS), EB-5 không chỉ thúc đẩy kinh tế Mỹ mà còn mở ra cánh cửa định cư, học tập và làm việc tại một trong những quốc gia phát triển nhất thế giới. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan, chi tiết về điều kiện, quy trình thực hiện hồ sơ, chi phí, thời gian và những lưu ý quan trọng nhất về chương trình EB-5 theo các quy định hiện hành, đặc biệt là sau những cập nhật từ Đạo luật Liêm chính EB-5 (RIA) 2022.

Tổng Quan và Điều Kiện Tham Gia Chương Trình EB-5

Tổng quan về Visa EB-5

EB-5 là loại visa định cư dành cho nhà đầu tư nước ngoài, được thiết lập bởi Quốc hội Mỹ năm 1990. Mục tiêu chính là kích thích kinh tế Mỹ thông qua việc tạo ra việc làm và thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài. Chương trình được quản lý bởi Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS).

Lợi ích cốt lõi cho nhà đầu tư là cơ hội nhận Thẻ xanh (Green Card) cho bản thân, vợ/chồng và các con độc thân dưới 21 tuổi. Thẻ xanh cho phép gia đình sinh sống, học tập và làm việc hợp pháp tại Mỹ, và sau một thời gian nhất định, có thể nộp đơn xin nhập tịch Mỹ.

Có hai hình thức đầu tư chính: Đầu tư Trực tiếp vào một doanh nghiệp mới hoặc đang hoạt động, và Đầu tư thông qua Trung tâm Vùng (Regional Center) đã được USCIS phê duyệt. Đầu tư qua Trung tâm Vùng phổ biến hơn vì cho phép tính cả việc làm gián tiếp và cảm ứng, giúp nhà đầu tư dễ dàng đáp ứng yêu cầu tạo việc làm.

Điều kiện và Yêu cầu Bắt buộc:

Yêu cầu về Số tiền Đầu tư Tối thiểu: Theo Đạo luật RIA 2022, mức đầu tư tối thiểu hiện tại là $1.050.000. Tuy nhiên, nếu đầu tư vào Khu vực Việc làm Mục tiêu (Targeted Employment Area - TEA) hoặc dự án cơ sở hạ tầng, mức đầu tư tối thiểu giảm xuống còn $800.000.
Khu vực Việc làm Mục tiêu (TEA): TEA là khu vực nông thôn hoặc khu vực có tỷ lệ thất nghiệp cao (ít nhất 150% mức trung bình toàn quốc). Đầu tư vào TEA được ưu tiên và có mức đầu tư thấp hơn. Việc xác định TEA hiện nay do Bộ An ninh Nội địa (DHS) thực hiện, không còn do từng bang tự xác định, đảm bảo tính nhất quán.
Yêu cầu về Tạo ra Việc làm: Nhà đầu tư phải chứng minh khoản đầu tư của họ sẽ tạo ra hoặc duy trì ít nhất 10 việc làm toàn thời gian cho các lao động Mỹ đủ điều kiện trong vòng 2.5 năm kể từ khi nhà đầu tư nhận được Thẻ xanh có điều kiện.
Lao động đủ điều kiện là công dân Mỹ, người có Thẻ xanh, hoặc người được phép làm việc tại Mỹ (không bao gồm nhà đầu tư EB-5, vợ/chồng, con cái của họ, hoặc người có visa không định cư). Việc làm toàn thời gian được định nghĩa là làm việc ít nhất 35 giờ mỗi tuần. Đối với đầu tư qua Trung tâm Vùng, việc làm có thể là trực tiếp, gián tiếp (do vốn đầu tư vào dự án tạo ra) hoặc cảm ứng (do chi tiêu của người lao động trực tiếp/gián tiếp tạo ra). Đối với đầu tư trực tiếp, chỉ việc làm trực tiếp mới được tính.
Các Yêu cầu khác: Nhà đầu tư cần chứng minh nguồn gốc hợp pháp của khoản vốn đầu tư, có lý lịch tư pháp trong sạch và đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe. Không có yêu cầu cụ thể về độ tuổi, trình độ học vấn hay kinh nghiệm quản lý bắt buộc.

Quy Trình Thực Hiện Hồ Sơ EB-5: Từ Đầu Tư Đến Thẻ Xanh

Quy trình xin visa định cư Mỹ diện EB-5 là một hành trình nhiều giai đoạn, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của USCIS.

Các Bước Nộp Hồ Sơ EB-5

Giai đoạn Chuẩn bị Ban đầu

Nhà đầu tư cần nghiên cứu và lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp (trực tiếp hay qua Trung tâm Vùng). Nếu chọn Trung tâm Vùng, việc thẩm định dự án là cực kỳ quan trọng. Nếu đầu tư trực tiếp, cần lập kế hoạch kinh doanh chi tiết và khả thi. Song song đó là chuẩn bị hồ sơ cá nhân và đặc biệt là hồ sơ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của khoản vốn đầu tư.

Nộp Đơn I-526/I-526E và Chờ Phê duyệt

Đơn I-526 (Immigrant Petition by Alien Investor) hoặc I-526E (đối với nhà đầu tư qua Trung tâm Vùng) là bước đầu tiên nộp cho USCIS. Mục đích là để USCIS xem xét và phê duyệt rằng nhà đầu tư đủ điều kiện tham gia chương trình EB-5, khoản đầu tư đáp ứng yêu cầu và dự án/doanh nghiệp có khả năng tạo đủ việc làm. Quy trình xử lý đơn I-526/I-526E có thể kéo dài, tùy thuộc vào lượng hồ sơ tồn đọng và quốc tịch của nhà đầu tư. Ngày ưu tiên (Priority Date) là ngày USCIS nhận được đơn I-526/I-526E của bạn. Ngày này rất quan trọng vì nó xác định thứ tự xử lý hồ sơ xin visa định cư sau này, đặc biệt khi có tình trạng tồn đọng visa (backlog) đối với một số quốc gia theo Visa Bulletin của Bộ Ngoại giao Mỹ.

Xin Visa Định cư hoặc Điều chỉnh Tình trạng tại Mỹ

Sau khi đơn I-526/I-526E được phê duyệt, nhà đầu tư có hai con đường:

Nếu đang ở ngoài nước Mỹ, nộp đơn xin visa định cư (DS-260) tại Trung tâm Chiếu khán Quốc gia (NVC) và tham dự phỏng vấn tại Lãnh sự quán/Đại sứ quán Mỹ tại quốc gia sở tại.
Nếu đang ở Mỹ hợp pháp với một loại visa không định cư khác, có thể nộp đơn Điều chỉnh Tình trạng (Form I-485) cho USCIS để chuyển đổi sang tình trạng thường trú nhân mà không cần rời Mỹ.

Đạo luật RIA 2022 cho phép một số nhà đầu tư đủ điều kiện (đang ở Mỹ hợp pháp và visa EB-5 có sẵn theo Visa Bulletin) có thể nộp đồng thời đơn I-526E và I-485 (Concurrent Filing). Điều này cho phép họ nhận được giấy phép làm việc (EAD) và giấy phép đi lại (Advance Parole) sớm hơn trong khi chờ đợi I-526E được xử lý.

Nhận Thẻ xanh có Điều kiện

Sau khi đơn DS-260 hoặc I-485 được phê duyệt, nhà đầu tư và các thành viên gia đình đủ điều kiện sẽ nhận được Thẻ xanh có điều kiện (Conditional Green Card), có giá trị trong 2 năm. Mục đích của thẻ xanh có điều kiện là để USCIS có thời gian theo dõi và xác minh rằng nhà đầu tư đã duy trì khoản đầu tư và dự án đã tạo đủ việc làm theo cam kết.

Nộp Đơn I-829 để Xóa bỏ Điều kiện

Trong vòng 90 ngày trước khi Thẻ xanh có điều kiện hết hạn, nhà đầu tư phải nộp Đơn I-829 (Petition by Investor to Remove Conditions on Permanent Resident Status) cho USCIS. Mục tiêu của đơn này là chứng minh rằng khoản đầu tư đã được duy trì trong suốt 2 năm và 10 việc làm đã được tạo ra hoặc đang được duy trì. Sau khi đơn I-829 được phê duyệt, nhà đầu tư và gia đình sẽ nhận được Thẻ xanh vĩnh viễn (Permanent Green Card).

Chứng Minh Nguồn Gốc Hợp Pháp Của Vốn Đầu tư

Đây là một trong những yêu cầu phức tạp và quan trọng nhất của hồ sơ EB-5. Nhà đầu tư phải chứng minh toàn bộ số tiền đầu tư (và cả phí quản lý dự án nếu có) đến từ các nguồn hợp pháp.

Các Nguồn Vốn Đầu tư EB-5 Được Chấp Nhận Phổ Biến: Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh hợp pháp, tiền lương/thưởng, lợi nhuận từ đầu tư chứng khoán/bất động sản, tiền bán tài sản (nhà đất, cổ phiếu...), tiền cho/tặng từ người thân (cha mẹ, vợ/chồng), tiền thừa kế, tiền vay (với tài sản thế chấp thuộc sở hữu của nhà đầu tư).
Những nguồn vốn nào KHÔNG được chấp nhận cho EB-5: Tiền có nguồn gốc bất hợp pháp (rửa tiền, tham nhũng...), tiền vay mà tài sản thế chấp không thuộc sở hữu của nhà đầu tư, tiền vay từ chính dự án EB-5.
Hồ Sơ và Giấy tờ Cần Thiết: Tùy thuộc vào nguồn vốn, nhà đầu tư cần cung cấp các giấy tờ chứng minh chi tiết và minh bạch, bao gồm: sao kê ngân hàng, báo cáo tài chính doanh nghiệp, tờ khai thuế thu nhập cá nhân/doanh nghiệp, hợp đồng mua bán tài sản, giấy tờ chứng minh thừa kế/quà tặng, hợp đồng vay vốn và giấy tờ thế chấp...
Cần lưu ý gì khi chuẩn bị hồ sơ chứng minh nguồn vốn? Hồ sơ phải minh bạch, nhất quán, đầy đủ và có thể truy vết nguồn gốc từ ít nhất 5 năm trở lại đây (đôi khi lâu hơn). Tất cả giấy tờ không phải tiếng Anh cần được dịch thuật công chứng chính xác. Việc làm việc chặt chẽ với luật sư di trú có kinh nghiệm là cực kỳ quan trọng để xây dựng bộ hồ sơ chứng minh nguồn vốn thuyết phục USCIS.

Chi Phí và Thời Gian Xử lý Hồ Sơ

Các Khoản Chi Phí Chính:

Vốn đầu tư bắt buộc: $800.000 hoặc $1.050.000.
Phí chính phủ: Phí nộp đơn I-526/I-526E ($4.625), phí nộp đơn I-485 ($1.225/người), phí nộp đơn I-829 ($3.750), phí sinh trắc học ($85/người), phí xin visa DS-260 ($345/người).
Các phí khác: Phí luật sư di trú (thường từ $15.000 - $50.000+ tùy độ phức tạp), phí quản lý dự án (nếu đầu tư qua Trung tâm Vùng, thường từ $50.000 - $70.000+), phí dịch thuật, công chứng, thẩm định tài sản (nếu cần).
Tổng chi phí ước tính cho hồ sơ EB-5 (bao gồm vốn đầu tư và các chi phí khác) có thể dao động từ khoảng $900.000 đến $1.300.000+ tùy thuộc vào mức đầu tư và các chi phí dịch vụ.
Thời Gian Xử lý Hồ Sơ Trung bình: Thời gian xử lý hồ sơ EB-5 có thể rất khác nhau.
Đơn I-526/I-526E: Có thể từ vài tháng đến vài năm, tùy thuộc vào quốc tịch và lượng hồ sơ tồn đọng. USCIS công bố thời gian xử lý trung bình trên website của họ.
Xin visa/I-485: Sau khi I-526/E được duyệt, thời gian chờ cấp visa định cư phụ thuộc vào Visa Bulletin. Nếu visa có sẵn ngay, quá trình phỏng vấn/xử lý I-485 có thể mất thêm vài tháng đến hơn một năm. Nếu có tình trạng tồn đọng visa, thời gian chờ có thể kéo dài nhiều năm.
Đơn I-829: Thời gian xử lý đơn I-829 hiện tại thường kéo dài từ 3-5 năm hoặc hơn.
Các Yếu tố Ảnh hưởng đến Thời gian Xử lý: Quốc tịch của nhà đầu tư (do giới hạn số lượng visa hàng năm cho mỗi quốc gia), lượng hồ sơ nộp cho USCIS, chất lượng và sự đầy đủ của hồ sơ, thay đổi chính sách hoặc ưu tiên xử lý của USCIS, và việc đầu tư vào các dự án ưu tiên (ví dụ: dự án cơ sở hạ tầng hoặc TEA nông thôn theo RIA 2022 có thể được xử lý nhanh hơn).

Những Lưu Ý Quan Trọng và Cập Nhật Về Chương Trình EB-5

Các Rủi Ro Tiềm ẩn và Thách Thức:

Đầu tư EB-5 là một khoản đầu tư có rủi ro. Không có gì đảm bảo nhà đầu tư sẽ được hoàn lại vốn gốc hoặc nhận được lợi nhuận. Rủi ro liên quan đến sự thành công của dự án và khả năng tạo đủ 10 việc làm là có thật. Nếu dự án thất bại hoặc không đáp ứng yêu cầu tạo việc làm, hồ sơ I-829 có thể bị từ chối, dẫn đến việc không nhận được Thẻ xanh vĩnh viễn.
Đầu tư EB-5 không đảm bảo hoàn vốn và Thẻ xanh vĩnh viễn. Thẻ xanh vĩnh viễn chỉ được cấp sau khi chứng minh khoản đầu tư đã được duy trì và yêu cầu tạo việc làm đã được đáp ứng.
Rủi ro pháp lý bao gồm việc hồ sơ bị từ chối do không đáp ứng đủ điều kiện, chứng minh nguồn vốn không thuyết phục, hoặc những thay đổi trong luật di trú.
Thời gian xử lý hồ sơ có thể kéo dài hơn nhiều so với dự kiến ban đầu, gây ảnh hưởng đến kế hoạch của gia đình.
Cách Giảm thiểu Rủi ro: Thẩm định dự án cẩn thận (đặc biệt khi đầu tư qua Trung tâm Vùng), làm việc với luật sư di trú và chuyên gia tư vấn tài chính/thuế có kinh nghiệm và uy tín, đảm bảo hồ sơ được chuẩn bị đầy đủ và chính xác.

Cập Nhật Các Thay đổi Quan trọng và Quy định Mới nhất (Đạo luật RIA 2022):

Đạo luật Liêm chính EB-5 (EB-5 Reform and Integrity Act - RIA) được ban hành tháng 3 năm 2022 đã mang lại những thay đổi đáng kể: tăng mức đầu tư tối thiểu, định nghĩa lại và ưu tiên các khu vực TEA (đặc biệt là nông thôn), tăng cường giám sát các Trung tâm Vùng, cho phép nộp đơn đồng thời I-526E và I-485 cho một số trường hợp, và bổ sung các biện pháp bảo vệ nhà đầu tư.
Khu vực Việc làm Mục tiêu (TEA) theo Quy định Mới: Việc xác định TEA hiện do DHS thực hiện hàng năm. Đầu tư vào TEA nông thôn hoặc TEA có tỷ lệ thất nghiệp cao được hưởng mức đầu tư thấp hơn ($800.000) và có thể được ưu tiên xử lý hồ sơ.
Triển vọng và Xu hướng Tương lai: Chương trình EB-5 tiếp tục là một lựa chọn định cư quan trọng. Các quy định mới từ RIA 2022 nhằm tăng cường tính minh bạch và liêm chính, hy vọng sẽ giúp chương trình hoạt động hiệu quả hơn và bảo vệ nhà đầu tư tốt hơn.

Nguồn Thông tin Chính Thức và Đáng Tin cậy:

Website Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) tại uscis.gov là nguồn thông tin chính thức và cập nhật nhất về các quy định, biểu mẫu và thời gian xử lý hồ sơ EB-5.
Website Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ (State Department) tại travel.state.gov, đặc biệt là Visa Bulletin, cung cấp thông tin về tình trạng sẵn có của visa định cư hàng tháng theo từng diện và quốc gia.
Tại sao Nên Tham vấn Chuyên gia Di trú Uy tín? Luật sư di trú và các công ty tư vấn chuyên về EB-5 có kinh nghiệm có thể giúp nhà đầu tư hiểu rõ các quy định phức tạp, thẩm định dự án, chuẩn bị hồ sơ chứng minh nguồn vốn, và đại diện cho nhà đầu tư làm việc với USCIS.
Làm thế nào để tìm được chuyên gia uy tín? Nên tìm kiếm các luật sư/công ty có giấy phép hành nghề, kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực EB-5, có lịch sử thành công và được đánh giá tốt bởi các khách hàng trước đây.

Chương trình EB-5 là con đường định cư Mỹ tiềm năng nhưng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết sâu sắc về các quy định. Việc nắm vững điều kiện, quy trình, chi phí và các rủi ro tiềm ẩn là yếu tố then chốt dẫn đến thành công. Hãy luôn tham khảo thông tin từ các nguồn chính thức và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia di trú uy tín để đảm bảo hồ sơ của bạn được xử lý một cách tốt nhất và tăng cơ hội đạt được mục tiêu định cư tại Hoa Kỳ.

Tham khảo thêm:

DIện f3 là gì ?

immigrant petition là gì ?

Visa f31

‍